Áp dụng, phổ biến các nội dung thi tay nghề ASEAN và thế giới trong giảng dạy và đào tạo nhằm nâng cao tay nghề cho học sinh, sinh viên tại Khoa quản trị khách sạn – nhà hàng
28/07/2015
Hội thi tay nghề ASEAN là sân chơi cho người lao động trẻ không quá 22 tuổi, nơi diễn ra các cuộc trình diễn, so tài những kỹ năng đỉnh cao, năng lực ứng dụng công nghệ mới, kỹ năng làm việc mới giúp tăng năng suất lao động, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia về chất lượng nguồn nhân lực; góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của đất nước; đảm bảo tính hội nhập quốc tế trong đào tạo và phù hợp với các nguyên tắc mà Việt Nam đã ký kết với các nước trong khu vực ASEAN nhằm tiến tới xây dựng cộng đồng ASEAN vào năm 2015, trong đó có việc công nhận các trình độ kỹ năng nghề làm cơ sở cho việc dịch chuyển lao động giữa các quốc gia trong khu vực cũng như với các nước trên thế giới.
Tại Hội nghị ILO/APSDEP từ ngày 7-17/9/1993 tại Chiba - Nhật Bản, các quốc gia thành viên ASEAN đã thống nhất tổ chức kỳ thi tay nghề ASEAN định kỳ 2 năm một lần để thúc đẩy và nâng cao tiêu chuẩn kỹ năng nghề trong khu vực lên cấp độ thế giới. Đối tượng tham dự kỳ thi là các lao động trẻ thuộc các nước thành viên ASEAN có độ tuổi không quá 22. Đến nay đã tổ chức 9 kỳ thi tay nghề ASEAN và kỳ thi năm nay có 10 quốc gia tranh tài ở 25 nghề.
Mục tiêu của kỳ thi tay nghề ASEAN là:
1. Thúc đẩy phát triển và nâng cao chất lượng dạy nghề, giá trị việc làm của thanh niên và lao động trẻ.
2. Thúc đẩy hợp tác kỹ thuật trong lĩnh vực giáo dục kỹ thuật và dạy nghề giữa các quốc gia thành viên.
3. Khuyến khích hợp tác chặt chẽ giữa các chính phủ, doanh nghiệp, chủ sử dụng lao động, các tổ chức của người lao động và các cơ sở dạy nghề.
4. Mở đường cho sự phát triển của thị trường việc làm và đội ngũ lao động có tay nghề cao.
Kỳ thi tay nghề ASEAN là nơi mà các quốc gia thành viên ASEAN có thể hợp tác và hoạt động cùng nhau ở cấp độ khu vực trong lĩnh vực phát triển kỹ năng nghề nhằm đạt đến cấp độ thế giới. Quy chế của kỳ thi tay nghề như sau:
1. Kỳ thi được tổ chức 2 năm 1 lần và các quốc gia thành viên ASEAN sẽ lần lượt đăng cai tổ chức thông qua bỏ phiếu.
2. Các quốc gia thành viên ASEAN thống nhất sử dụng đề thi mới nhất của Hội thi tay nghề thế giới gần nhất (Hội thi tay nghề thế giới tổ chức 2 năm một lần với hơn 50 quốc gia thành viên) làm đề thi của kỳ thi tay nghề ASEAN. Đề thi của Hội thi tay nghề thế giới được xây dựng theo từng nghề bởi các chuyên gia là người đứng đầu các ngành công nghiệp khác nhau. Nội dung của đề thi phản ánh các công nghệ mới nhất và các kỹ năng cần thiết và sẽ được sửa đổi trước mỗi kỳ thi. Do vậy, việc sử dụng đề thi của Hội thi tay nghề thế giới là nền tảng xây dựng đề thi của Kỳ thi tay nghề ASEAN nhằm giúp cho lao động trẻ các nước ASEAN luôn cập nhật trình độ của thế giới.
3. Thí sinh tham dự kỳ thi không quá 22 tuổi, mỗi quốc gia thành viên ASEAN có thể cử 02 thí sinh tham dự thi mỗi nghề trong vòng 03 ngày thi chính thức (khoảng 15-18 giờ)Đến nay, đã tổ chức 9 kỳ thi tay nghề ASEAN:
- Kỳ thi tay nghề ASEAN lần thứ nhất (Malaysia - 1995): có 6 nghề dự thi.
- Kỳ thi tay nghề ASEAN lần thứ hai (Philippines - 1996): có 10 nghề dự thi.
- Kỳ thi tay nghề ASEAN lần thứ ba (Thailand - 2001): có 12 nghề dự thi.
- Kỳ thi tay nghề ASEAN lần thứ tư (Indonesia - 2002): có 12 nghề dự thi.
- Kỳ thi tay nghề ASEAN lần thứ năm (Vietnam - 2004): có 14 nghề dự thi.
- Kỳ thi tay nghề ASEAN lần thứ sáu (Brunei - 2006): có 12 nghề dự thi.
- Kỳ thi tay nghề ASEAN lần thứ bảy (Malaysia - 2008): có 19 nghề dự thi.
- Kỳ thi tay nghề ASEAN lần thứ tám (Thailand - 2010): có 21 nghề dự thi.
- Kỳ thi tay nghề ASEAN lần thứ chín (Indonesia - 2012): có 23 nghề dự thi.
- Kỳ thi tay nghề ASEAN lần thứ 10 năm 2014 được tổ chức tại Hà Nội, Việt Nam từ ngày 19-29/10/2014 với 25 nghề dự thi trong đó có 02 nghề trình diễn:
Dịch vụ nhà hàng.
Nấu ăn.
Đối với nghề dịch vụ nhà hàng, những nội dung thi tay nghề ASEAN thường gặp có các module sau:
Module 1: thường bao gồm các nội dung:
- Chào hỏi, hướng dẫn ban đầu.
- Giao tiếp và giới thiệu về bản thân.
- Vệ sinh khu vực thi của thí sinh.
- Thí sinh nhận diện các thiết bị, dụng cụ thi.
- Thí sinh thực hiện các kỹ năng phục vụ tại bàn như:
+ Bọc bàn.
+ Gấp khăn ăn.
+ Kỹ năng mở các loại rượu, nước ép trái cây, sâm panh.
+ Phục vụ cà phê kiểu Latte art.
+ Dựng tiểu cảnh thực phẩm với các chất liệu cải xanh, cần tây…
+ Pha chế mocktail.
+ Cắt trái cây.
+ Phỏng vấn thí sinh về các nội dung liên quan đến nghề dịch vụ nhà hàng.
Module 2: thường bao gồm các nội dung:
- Đốt chuối.
- Pha chế và biểu diễn Cocktail.
- Phục vụ 2 loại bàn ăn.
- Phục vụ thực đơn chọn món cho trước.
- Phục vụ tại bàn vuông với 2 menu.
- Lạng cá phục vụ salmon tarta.
Module 3: thường bao gồm các nội dung:
- Phục vụ tiệc thực hiện với kiểu Plated, Silver, Gueridon…
- Phục vụ các loại salad.
- Đốt chuối.
- Phục vụ ăn trưa.
- Lắng cặn và phục vụ các loại rượu vang.
- Phục vụ ăn tráng miệng.
Các tiêu chí thường được đánh giá trong bài thi của các thí sinh trong nghề dịch vụ nhà hàng bao gồm:
- Kỹ năng phục vụ ăn.
- Kỹ năng phục vụ uống.
- Công việc thực hiện tại bàn phụ.
- Kỹ năng pha chế các loại đồ uống.
- Kỹ năng giao tiếp và bán hàng.
- Ngoại hình bản thân.
Trong quá trình hình thành và phát triển của khoa Quản trị Khách sạn – Nhà hàng. Khoa đã vinh dự được giao nhiệm vụ huấn luyện và bồi dưỡng học sinh của nhà trường và của ngành du lịch tham dự các cuộc thi tay nghề cấp thành phố, tay nghề cấp quốc gia, tay nghề ASEAN và tay nghề Quốc tế nghề dịch vụ nhà hàng. Thành tích mà giáo viên và học sinh của khoa đã đạt được rất rực rỡ và rất đáng tự hào, thành tích cụ thể như sau:
2001: 1 giải nhất, 1 giảinhì, 1 giảiba quốc gia và huy chương vàng ASEAN tại Thái Lan.
2002: 1 giải nhì quốc gia.
2004: 1 giải nhất, 1 giải nhì quốc gia.
2006: 1 giải nhất, 1 giải nhì, 1 giải ba quốc gia, huy chương bạc ASEAN tại Brunei
2007: 1 thí sinh thi tay nghề thế giới tại Nhật Bản.
2008: 2 giải nhất quốc gia, 1 huy chương vàng, 1 huy chương đồng ASEAN tại Malaysia.
2009: 1 thí sinh thi tay nghề thế giới tại Canada.
2010: 2 giải nhất quốc gia.
2012: 1 giải nhất, 1 giải 3 quốc gia.
2013: Huấn luyện 1 thí sinh thi tay nghề thế giới tại Đức đạt chứng chỉ nghề xuất sắc.
2014: 1 giải nhất, 1 giải nhì quốc gia.
Bên cạnh những thành tích xuất sắc đã đạt được trong quá trình luyện thi và tiếp cận được với các tiêu chuẩn kỹ năng nghề khu vực và thế giới, để có thể áp dụng và phổ biến các nội dung thi tay nghề quốc tế trong giảng dạy nhằm nâng cao chất lượng đào tạo tại Trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội đã cho thấy thực tế rằng:
Các chuyên gia, giáo viên của khoa Quản trị Khách sạn – Nhà hàng tham gia quá huấn luyện thí sinh dự thi hội thi tay nghề ASEAN đã phát huy được tính sáng tạo, cập nhật công nghệ phục vụ tiên tiến, hiện đaị ở khu vực cũng như trên thế giới. Đã áp dụng được các kỹ năng, kỹ xảo phục vụ khách mới trong nghề dịch vụ nhà hàng. Đặc biệt các chuyên gia và giáo viên của khoa đã huấn luyện các thí sinh dự thi đạt được những kỹ năng đỉnh cao để tham dự các cuộc tranh tài về kỹ năng phục vụ nhà hàng từ cấp thành phố, cấp quốc gia, đến khu vực ASEAN và thế giới. Điều này đã khơi dậy và thúc đẩy mạnh mẽ phong trào dạy, học nghề và phát triển kỹ năng nghề nghiệp trong học sinh của khoa và toàn trường, đóng góp lớn trong việc thu hút học sinh, sinh viên đăng ký học chuyên ngành khách sạn, nhà hàng. Đặc biệt đã góp phần đưa trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội trở thành trường có năng lực cao trong việc đào tạo và huấn luyện tay nghề quốc tế hiện nay ở Việt Nam.
Trong những năm qua, có nhiều kỹ năng nghề mới được hình thành và phát triển,mô hình đổi mới phương pháp dạy và học, nhiều bộ tiêu chuẩn kỹ năng nghề quốc gia ra đời có sự đóng góp rất lớn của đội ngũ chuyên gia, giáo viên và của các thí sinh tham dự các kỳ thi tay nghề quốc gia, ASEAN và thế giới của khoa Quản trị Khách sạn – Nhà hàng. Đến nay, các thí sinh đạt thành tích cao tại các kỳ thi tay nghề quốc gia, ASEAN và thế giới của khoa Quản trị Khách sạn – Nhà hàng đã trưởng thành và trở thành những cán bộ cốt cán tại các cơ sở kinh doanh khách sạn, nhà hàng và của ngành du lịch.
Tuy nhiên trong quá trình đào tạo cho học sinh, sinh viên đại trà tại khoa hiện nay nhiều kỹ năng nghề khu vực và quốc tế chưa được vận dụng trong chương trình đào tạo tại trường do yêu cầu kỹ thuật đòi hỏi cao, trang thiết bị dụng cụ cần đầu tư hiện đại, đắt tiền chưa thể áp dụng được như: Phân biệt các loại rượu vang quí hiếm (hiện rất đắt tiền và khó mua), dòng rượu mùi và rượu mạnh cao cấp, kỹ thuật làm các món ăn cao cấp như: Salmon tartar, steak tartar, lạng cá hồi, đốt thịt bò kiểu Pháp...
Nhận biết được sự quan trọng của các kỹ năng nghề phục vụ mới, khoa cũng đã chỉ đạo quyết liệt và phổ biến rộng rãi để toàn thể giáo viên của khoa nắm được những kỹ thuật phục vụ cơ bản cho các kỹ năng thi tay nghề ASEAN và thế giới trong thời gian tới để có thể đưa vào nội dung giảng dạy cho các chuyên ngành đào tạo nghiệp vụ khách sạn, nhà hàng tại khoa.
Khoa Quản trị Khách sạn – Nhà hàng cũng đã tiến hành hội thảo và thống nhất đưa vào chương trình giảng dạy một số nội dung, kỹ thuật mới trong các kỳ thi tay nghềASEAN và thế giới cần được cập nhật và phổ biến rộng rãi như:
+ Kỹ thuật gấp khăn ăn, trải khăn bàn.
+ Kỹ thuật kết rèm bàn, Boxing bàn Buffet.
+ Kỹ thuật cắt thái, lạng, tỉa trái cây, món ăn.
+ Kỹ thuật đốt hoa quả, thịt bò.
+ Kỹ thuật phục vụ các loại rượu mùi, rượu mạnh.
+ Kỹ thuật lắng cặn và phục vụ rượu vang.
+ Tổ chức phục vụ các loại tiệc lớn (Banquet), tiệc cao cấp (Fine dining).
+ Kỹ năng phối hợp trong phục vụ.
Trong thời gian tới cùng với sự đồng tâm, góp sức của các cán bộ, giáo viên của khoa và sự chỉ đạo của lãnh đạo nhà trường, các chương trình đào tạo và chương trình môn học chuyên ngành của khoa sẽ được sửa đổi theo hướng tiên tiến, hiện đại áp dụng được các tiêu chuẩn kỹ năng nghề ASEAN và thế giới vào quá trình đào tạo chuyên ngành. Điều này sẽ là một yếu tố then chốt nhằm nâng cao chất lượng đào tạo, nâng cao kỹ năng nghề nghiệp và thu hút học sinh, sinh viên đến học tập, đưa thương hiệu Trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội là nơi đào tạo chất lượng cao và đạt chuẩn khu vực ASEAN và thế giới.
Bài viết: Th.S. Nguyễn Tuấn Dũng
P. trưởng khoa Quản trị Khách sạn – Nhà hàng
Tài liệu tham khảo:
- Tạp chí khoa học giáo dục (www.vnies.edu.vn)
- Bộ Lao động – Thương binh – Xã hội (http://www.molisa.gov.vn)